ਹਰ ਇਨਸਾਨ ਜਿ਼ੰਦਗੀ ਨੂੰ ਆਪੋ-ਆਪਣੇ ਢੰਗ ਨਾਲ ਜਿਉਣਾ ਚਾਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਆਪਣੇ ਢੰਗ ਨਾਲ ਜਿ਼ੰਦਗੀ ਜਿਉਣ ਲਈ ਉਹ ਕੁਦਰਤੀ ਨਿਯਮਾਂ ਤੇ ਉਹਨਾਂ ਸਾਰੀਆਂ ਚੀਜਾਂ ਨੂੰ ਬਦਲਣ ਦੀ ਕੋਸਿ਼ਸ਼ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਜਿਹੜੀਆਂ ਉਸ ਨੂੰ ਚੰਗੀਆ ਨਹੀਂ ਲੱਗਦੀਆਂ। ਪਰ ਸਭ੍ਹ ਕੁਝ ਇਨਸਾਨ ਦੇ ਵੱਸ ਵਿੱਚ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦਾ। ਜੋ ਕੁਝ ਇਨਸਾਨ ਬਦਲ ਸਕਦਾ ਹੈ, ਉਸ ਨੂੰ ਬਦਲ ਕੇ ਉਹ ਬੜਾ ਮਾਣ ਮਹਿਸੂਸ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਉਹ ਸੋਚਦਾ ਹੈ ਕਿ ਸਾਇੰਸ ਨੇ ਬਹੁਤ ਤਰੱਕੀ ਕਰ ਲਈ ਹੈ ਤੇ ਇਸ ਦੇ ਜ਼ਰੀਏ ਉਹ ਕੁਝ ਵੀ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਪਰ ਜਦੋਂ ਕੋਈ ਗੱਲ ਉਸ ਦੇ ਵੱਸੋਂ ਬਾਹਰ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਤਾਂ ਉਸ ਨੂੰ ਰੱਬ ਦਾ ਭਾਣਾ ਕਹਿ ਕੇ ਮੰਨਣ ਲਈ ਵੀ ਤਿਆਰ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਨਿੱਕੀਆਂ-ਨਿੱਕੀਆਂ ਗੱਲਾਂ ਤਾਂ ਇੱਕ ਪਾਸੇ, ਇਨਸਾਨ ਤਾਂ ਆਪਣੀ ਸਾਇੰਸ ਦੀ ਤਰੱਕੀ ਦੇ ਜ਼ਰੀਏ ਮਾਂ ਦੇ ਗਰਭ ਵਿੱਚ ਪਲ਼ ਰਹੇ ਬੱਚੇ ਦੇ ਸੈਕਸ ਦਾ ਜ਼ਾਇਜਾ ਲੈ ਕੇ, ਉਸ ਦੇ ਜਨਮ ਦਾ ਫੈਸਲਾ ਵੀ ਖ਼ੁਦ ਕਰਨਾ ਚਾਹੁੰਦਾ ਹੈ ਕਿ ਉਸ ਬੱਚੇ ਨੂੰ ਜਨਮ ਲੈਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਜਾਂ ਨਹੀਂ। ਸਾਇੰਸ ਦੀ ਇਸ ਤਰੱਕੀ ਦਾ ਸਿ਼ਕਾਰ ਆਮ ਤੌਰ ਤੇ ਕੁੜੀਆਂ ਹੀ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ। ਖਾਸ ਤੌਰ ਤੇ ਭਾਰਤੀ ਲੋਕ ਇਸ ਤਰੱਕੀ ਦਾ ਆਸਰਾ ਲੈ ਕੇ ਕੁੜੀਆਂ ਨੂੰ ਕੁੱਖ ਵਿੱਚ ਕਤਲ ਕਰਨ ਲਈ ਸੰਸਾਰ ਭਰ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਇਦ ਇਸ ਸਮੇਂ ਪਹਿਲੇ ਨੰਬਰ ਉੱਤੇ ਹਨ। ਕੁੜੀਆਂ ਦੇ ਕਤਲ ਪਹਿਲਾਂ ਵੀ ਹੁੰਦੇ ਸਨ ਜਦੋਂ ਸਾਇੰਸ ਨੇ ਐਨੀ ਤਰੱਕੀ ਨਹੀਂ ਸੀ ਕੀਤੀ। ਫਰਕ ਸਿਰਫ ਐਨਾ ਹੀ ਪਿਆ ਹੈ ਕਿ ਪਹਿਲਾਂ ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਜਨਮ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਕਤਲ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਸੀ ਤੇ ਹੁਣ ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਜਨਮ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਕਤਲ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਉਹਨਾਂ ਦਾ ਕਸੂਰ ਕੀ ਹੈ? ………ਸ਼ਾਇਦ ਕੋਈ ਵੀ ਨਹੀਂ………ਸ਼ਾਇਦ ਕਤਲ ਹੋਣ ਲਈ ਉਹਨਾਂ ਦਾ ਐਨਾ ਹੀ ਕਸੂਰ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਕੁੜੀਆਂ ਹਨ। ਜੇ ਇਹ ਸੱਚ ਹੈ ਤਾਂ ਫਿਰ ਸਾਡੇ ਭਾਰਤੀਆਂ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਢੋਂਗੀ ਸੰਸਾਰ ਭਰ ਵਿੱਚ ਕੋਈ ਨਹੀਂ। ਕਿਉਂਕਿ ਜੇ ਅਸੀਂ ਗੁਰੂ ਗ੍ਰੰਥ ਸਾਹਿਬ ਜੀ ਨੂੰ ਮੰਨਦੇ ਹਾਂ, ਪਰ ਕੁੜੀਆਂ ਕਤਲ ਕਰਦੇ ਹਾਂ। ਤਾਂ ਇਸ ਦਾ ਮਤਲਬ ਅਸੀਂ ਸਿਰਫ ਵਿਖਾਵਾ ਕਰਦੇ ਹਾਂ। ਗੁਰਬਾਣੀ ਵਿੱਚ ਤਾਂ ਔਰਤ ਨੂੰ ਵਡਿਆਇਆ ਗਿਆ ਹੈ, ਗੁਰੂ ਨਾਨਕ ਦੇਵ ਜੀ ਤਾਂ ਲਿਖਦੇ ਹਨ ਕਿ ਉਸ ਨੂੰ ਮੰਦਾ ਕਿਉਂ ਆਖਿਆ ਜਾਵੇ, ਜੀਹਨੇ ਰਾਜੇ ਰਾਣਿਆਂ ਨੂੰ ਜਨਮ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਪਰ ਗੁਰੂ ਨੂੰ ਮੰਨਣ ਦਾ ਦਾਅਵਾ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਉਸ ਨੂੰ ਮੰਦਾ ਬੋਲਣਾ ਤਾਂ ਇੱਕ ਪਾਸੇ ਉਸ ਨੂੰ ਕਤਲ ਕਰੀ ਜਾ ਰਹੇ ਹਨ। ਤੇ ਦੂਜਾ ਇੱਕ ਪਾਸੇ ਅਸੀਂ ਦੇਵੀਆਂ ਨੂੰ ਪੂਜਦੇ ਹਾਂ ਤੇ ਇੱਕ ਪਾਸੇ ਉਹਨਾਂ ਦੇ ਕਤਲ ਕਰਦੇ ਹਾਂ। ਇਹ ਵਿਖਾਵਾ ਨਹੀਂ ਤਾਂ ਹੋਰ ਕੀ ਹੈ?
ਬਾਕੀ ਹਰ ਇੱਕ ਦੀ ਆਪੋ-ਆਪਣੀ ਸੋਚ ਹੈ ਤੇ ਹਰ ਇੱਕ ਦੀ ਜਿ਼ੰਦਗੀ ਦਾ ਆਪੋ-ਆਪਣਾ ਤਜ਼ੁਰਬਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਕੋਈ ਆਸੇ-ਪਾਸੇ ਦੇ ਮਹੌਲ ਨੂੰ ਵੇਖ ਬਦਨਾਮੀ ਤੋਂ ਡਰਦਾ ਇਹ ਕਤਲ ਕਰੀ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਕਿਸੇ ਦੇ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਕਈ ਕੁੜੀਆਂ ਹਨ ਉਹ ਮੁੰਡੇ ਦੀ ਉਡੀਕ ਵਿੱਚ ਸੈਕਸ ਜਾਂਚ ਕਰਵਾਕੇ, ਕਤਲ ਕਰੀ-ਕਰਵਾਈ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਕਈਆਂ ਨੂੰ ਕੁੜੀਆਂ ਦੇ ਨਾਂ ਤੋਂ ਹੀ ਨਫ਼ਰਤ ਹੈ। ਭਾਵੇਂ ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਸੰਸਾਰ ਵਿਖਾਉਣ ਵਾਲੀ ਮਾਂ ਵੀ ਇੱਕ ਕੁੜੀ ਹੈ ਤੇ ਉਸ ਦੀ ਵੰਸ਼ ਅੱਗੇ ਤੋਰਨ ਵਾਲੀ ਵੀ ਇੱਕ ਕੁੜੀ ਹੈ। ਮੈਂ ਜਿਵੇਂ ਪਹਿਲਾਂ ਵੀ ਲਿਖਿਆ ਕਿ ਸਭ੍ਹ ਕੁਝ ਇਨਸਾਨ ਦੇ ਵੱਸ ਵਿੱਚ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦਾ। ਇਨਸਾਨ ਕਈ ਵਾਰ ਜਿਹੜਾ ਕੁਝ ਉਸ ਦੇ ਵੱਸ ਵਿੱਚ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਉਸ ਨੂੰ ਬਦਲਣ ਦੀ ਵਜਾਏ, ਉਹ ਕੁਝ ਬਦਲਣ ਦੀ ਕੋਸਿ਼ਸ਼ ਕਰਦਾ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ ਜਿਹੜਾ ਉਹਦੇ ਵੱਸ ਵਿੱਚ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦਾ। ਜਿਵੇਂ ਆਸੇ-ਪਾਸੇ ਦਾ ਮਹੌਲ, ਸਮਾਜਿਕ ਕੁਰਤੀਆਂ ਨੂੰ ਬਦਲਣਾ ਉਸ ਦੇ ਵੱਸ ਵਿੱਚ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਪਰ ਉਹ ਇਹਨਾਂ ਨੂੰ ਬਦਲਣ ਵਜਾਏ ਬਦਨਾਮੀ ਤੋਂ ਡਰਦਾ ਧੀ ਨੂੰ ਹੀ ਕਤਲ ਕਰਵਾ ਦਿੰਦਾ ਹੈ। ਪਰ ਜਿਸ ਬਦਨਾਮੀ ਦਾ ਡਰ ਉਸ ਨੂੰ ਧੀ ਵੱਲੋਂ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਉਹ ਕਈ ਵਾਰ ਪੁੱਤ ਕਰਵਾ ਦਿੰਦਾ ਹੈ। ਕਿਉਂਕਿ ਕਈ ਵਾਰ ਪੁੱਤ ਗਲਤੀ ਕਰਕੇ ਖੁਦ ਤਾਂ ਭੱਜ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਤੇ ਪੁਲਿਸ ਮਗਰੋਂ ਪਿਉ ਨੂੰ ਖਿੱਚੀ ਫਿਰਦੀ ਹੈ। ਜੇ ਗੱਲ ਕਰੀਏ ਸਾਇੰਸ ਦੀ ਤਰੱਕੀ ਦੀ, ਜਿਸ ਦੇ ਜ਼ਰੀਏ ਇਨਸਾਨ ਸਭ੍ਹ ਕੁਝ ਆਪਣੇ ਅਨੁਸਾਰ ਢਾਲਣ ਦੀ ਕੋਸਿ਼ਸ਼ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਇੱਕ ਪਾਸੇ ਤਾਂ ਉਹ ਮਾਂ-ਪਿਉ ਨੇ ਜਿਹੜੇ ਚਾਹੁੰਦੇ ਨੇ ਕਿ ਸਾਡੇ ਘਰ ਬਸ ਇੱਕ ਬੱਚਾ ਪੈਦਾ ਹੋ ਜਾਵੇ, ਭਾਵੇਂ ਉਹ ਕੁੜੀ ਹੋਵੇ ਚਾਹੇ ਮੁੰਡਾ। ਪਰ ਸਾਇੰਸ ਬਹੁਤੇ ਵਾਰ ਆਪਣਾ ਜ਼ੋਰ ਲਾ ਕੇ ਹੱਥ ਖੜ੍ਹੇ ਕਰ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਤੇ ਇੱਕ ਪਾਸੇ ਉਹ ਮਾਂ-ਪਿਉ ਹਨ ਜਿਹੜੇ ਇਸ ਦੇ ਜ਼ਰੀਏ ਇਹ ਫੈਸਲਾ ਕਰਨਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਉਹਨਾਂ ਦੇ ਘਰ ਸਿਰਫ ਮੁੰਡਾ ਹੀ ਪੈਦਾ ਹੋਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਮੁੰਡੇ ਨੂੰ ਪਾਉਣ ਲਈ ਉਹ ਸੈਕਸ ਜਾਂਚ ਕਰਵਾਕੇ ਕੁੜੀਆਂ ਨੂੰ ਕੁੱਖ ਵਿੱਚ ਕਤਲ ਕਰਵਾਉਂਦੇ ਰਹਿੰਦੇ ਹਨ । ਮੁੰਡੇ ਦੀ ਉਡੀਕ ਵਿੱਚ ਉਹ ਕਈ-ਕਈ ਕਤਲ ਆਪਣੇ ਹੱਥੀਂ ਕਰਵਾ ਦਿੰਦੇ ਹਨ। ਜੇ ਕਤਲ ਕਰਨਾ ਪਾਪ ਹੈ ਤਾਂ ਇਹਨਾਂ ਕਤਲਾਂ ਦੀ ਸਜ਼ਾ ਕੋਣ ਭੁਗਤੇਗਾ। ਦੂਜੀ ਗੱਲ ਕੀ ਐਨੇ ਕਤਲ ਕਰਨ ਦੇ ਬਾਵਯੂਦ ਕੀ ਉਹਨਾਂ ਦੇ ਘਰ ਮੁੰਡਾ ਪੈਦਾ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ? ਕੀ ਸਾਇੰਸ ਉਹਨਾਂ ਦੀ ਮੱਦਦ ਕਰ ਪਾਉਂਦੀ ਹੈ?? ਜਾਂ ਫਿਰ ਇਸ ਸਾਇੰਸ ਨੇ ਕਿਤੇ ਉਸ ਦਾ ਉਹਨਾਂ ਤੋਂ ਹੀ ਕਤਲ ਤਾਂ ਨਹੀਂ ਕਰਵਾ ਦਿੱਤਾ, ਜੀਹਦੀ ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਉਡੀਕ ਸੀ??? ਤੁਸੀਂ ਕਹੋਂਗੇ ਕੀ ਬੁਝਾਰਤਾਂ ਜਿਹੀਆਂ ਪਾਈ ਜਾਂਦਾ। ਪਰ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਵੀ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਫਿਰ ਉਹੀ ਗੱਲ ਕਿ ਸਾਇੰਸ ਜਿੰਨ੍ਹੀ ਮਰਜੀ ਤਰੱਕੀ ਕਰ ਜਾਵੇ, ਪਰ ਸਭ੍ਹ ਕੁਝ ਇਨਸਾਨ ਦੇ ਵੱਸ ਵਿੱਚ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦਾ। ਇਸ ਗੱਲ ਦੇ ਸਬੂਤ ਲਈ ਮੈਂ ਤੁਹਾਨੂੰ ਮੇਰੇ ਇੱਕ ਦੋਸਤ ਦੇ ਘਰ ਪੈਦਾ ਹੋਏ ਬੱਚੇ ਦੀ ਗੱਲ ਦੱਸਦਾਂ ਕਿ ਕਿਵੇਂ ਸਾਇੰਸ ਦੀ ਤਰੱਕੀ ਚੱਕਰਾਂ ਵਿੱਚ ਪਾ ਦਿੰਦੀ ਹੈ। ਕੁਝ ਸਾਲ ਪਹਿਲਾਂ ਦੀ ਗੱਲ ਹੈ ਕਿ ਮੇਰੇ ਦੋਸਤ ਦੇ ਘਰ ਬੱਚਾ ਹੋਣ ਵਾਲਾ ਸੀ। ਉਹ ਆਪਣੇ ਘਰ ਵਾਲੀ ਨੂੰ ਹਸਪਤਾਲ ਲੈ ਕੇ ਗਿਆ, ਚੈੱਕ-ਅੱਪ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਡਾਕਟਰ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਉਹਨਾਂ ਦੇ ਘਰ ਕੁੜੀ ਪੈਦਾ ਹੋਣ ਵਾਲੀ ਹੈ। ਉਸ ਤੋਂ ਇੱਕ ਦੋ ਮਹੀਨੇ ਬਾਅਦ ਉਹ ਪਰਿਵਾਰ ਸਮੇਤ ਇੰਡੀਆਂ ਆਪਣੇ ਮਾਂ-ਪਿਉ ਨੂੰ ਮਿਲਣ ਚਲਾ ਗਿਆ। ਉਸ ਦੀ ਮਾਂ ਆਪਣੀ ਨੂੰਹ ਵੱਲ ਵੇਖ ਕੇ ਕਹਿਣ ਲੱਗੀ “ਮੇਰੇ ਕਰਮੇ ਤੇ ਧਰਮੇ ਜੋੜੀ ਬਨਣ ਵਾਲੀ ਹੈ।” (ਮੇਰੇ ਦੋਸਤ ਦੇ ਘਰ ਪਹਿਲਾਂ ਵੀ ਮੁੰਡਾ ਸੀ ਤੇ ਉਸ ਦਾ ਨਾਂ ਕਰਮਾ ਸੀ) ਅੱਗੋਂ ਮੇਰਾ ਦੋਸਤ ਕਹਿਣ ਲੱਗਾ “ਬੀਬੀ ਧਰਮਾ ਨਹੀਂ ਧਰਮੀ ਆ।” ਮਾਂ ਕਹਿੰਦੀ “ਨਹੀਂ ਪੁੱਤ ਧਰਮਾ ਹੀ ਹੋਊਗਾ।” ਮੇਰਾ ਦੋਸਤ ਕਹਿੰਦਾ “ਬੀਬੀ ਉੱਥੇ ਡਾਕਟਰਾਂ ਨੇ ਚੈੱਕ ਕਰ ਕੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਕੁੜੀ ਆ, ਉਹ ਐਡੀਆਂ ਵੱਡੀਆਂ-ਵੱਡੀਆਂ ਮਸ਼ੀਨਾਂ ਐਵੇਂ ਤਾਂ ਨਹੀਂ ਰੱਖੀ ਫਿਰਦੇ।” ਮਾਂ ਕਹਿੰਦੀ ਪੁੱਤ ਆਪਾਂ ਨੂੰ ਮੁੰਡੇ-ਕੁੜੀ ਦਾ ਤਾਂ ਕੋਈ ਫਰਕ ਨਹੀਂ, ਪਰ ਮੇਰਾ ਅੰਦਾਜਾ ਗਲਤ ਨਹੀਂ ਹੋ ਸਕਦਾ, ਤੇਰੇ ਡਾਕਟਰ ਜੋ ਮਰਜ਼ੀ ਆਖੀ ਜਾਣ।” ਮੇਰੇ ਦੋਸਤ ਨੇ ਵਾਪਿਸ ਆ ਕੇ ਦੂਜੀ ਵਾਰ ਚੈੱਕ-ਅੱਪ ਦੌਰਾਨ ਫਿਰ ਪੁੱਛਿਆ ਤਾਂ ਉਹਨਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਕੁੜੀ ਹੀ ਹੈ। ਮੇਰੇ ਦੋਸਤ ਨੇ ਕੁੜੀਆਂ ਵਾਲੇ ਕੱਪੜੇ ਖ੍ਰੀਦ ਕੇ ਰੱਖ ਲਏ। ਮੇਰੇ ਦੋਸਤ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਜਦੋਂ ਬੱਚੇ ਦਾ ਜਨਮ ਹੋਇਆ ਤਾਂ ਮੇਰੇ ਮੂੰਹੋ ਇਹੀ ਨਿਕਲਿਆ ਕਿ “ਹੇ ਪ੍ਰਮਾਤਮਾ ਸਾਇੰਸ ਜਿੰਨ੍ਹੀ ਮਰਜੀ ਤਰੱਕੀ ਕਰ ਲਵੇ, ਪਰ ਤੇਰੇ ਹੁਕਮੋ ਵਗੈਰ ਪੱਤਾ ਨਹੀਂ ਹਿੱਲ ਸਕਦਾ।” ਡਾਕਟਰਾਂ ਨੇ ਕੁੜੀ ਦੱਸੀ, ਪਰ ਹੋਇਆ ਮੇਰੇ ਦੋਸਤ ਦੇ ਘਰ ਮੁੰਡਾ। ਇਸ ਗੱਲ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਹੀ ਮੇਰੇ ਮਨ ਵਿੱਚ ਇਸ ਉੱਪਰ ਲਿਖਣ ਦਾ ਵਿਚਾਰ ਆਇਆ ਕਿ ਇਹੋ ਜਿਹੇ ਕਿੰਨੇ ਕੇਸ ਹੋਰ ਹੋਏ ਹੋਣਗੇ। ਕਿੰਨ੍ਹੇ ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਧੀਆਂ ਨੂੰ ਕਤਲ ਕਰਨ ਲੱਗਿਆਂ ਆਪਣੇ ਪੁੱਤ ਵੀ ਕਤਲ ਕੀਤੇ ਹੋਣਗੇ ਤੇ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਇਦ ਇੱਕ ਧੀ ਨੂੰ ਵੀ ਤਰਸਦੇ ਰਹੇ ਹੋਣਗੇ। ਇਸ ਲਈ ਮੈਂ ਤਾਂ ਇਹੀ ਕਹਾਂਗਾ ਰੱਬ ਜੋ ਦਾਤ ਸਾਡੀ ਝੋਲੀ ਪਾਉਂਦਾ ਉਹਨੂੰ ਹੱਸ ਕੇ ਕਬੂਲ ਕਰੋ। ਧੀਆਂ-ਪੁੱਤਰਾਂ ਦੇ ਚੱਕਰਾਂ ਵਿੱਚ ਕਿਤੇ ਦੋਵਾਂ ਵੱਲੋਂ ਹੀ ਝੋਲੀ ਖਾਲੀ ਨਾ ਰਹਿ ਜਾਵੇ। ਰੱਬ ਦਾ ਸ਼ੁਕਰ ਕਰਨਾ ਸਿੱਖੋ। ਜੇ ਬਦਲ ਸਕਦੇ ਹੋ ਤਾਂ ਆਸੇ-ਪਾਸੇ ਦਾ ਮਹੌਲ ਬਦਲੋ ਜਿਹੜਾ ਕੁੜੀਆਂ ਦਾ ਜੀਣਾ ਹਾਰਾਮ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਬਦਲੋ ਉਹਨਾਂ ਸਮਾਜਿਕ ਕੁਰੀਤੀਆਂ ਨੂੰ ਜਿਹੜੀਆਂ ਧੀਆਂ ਵਾਰੇ ਗਲਤ ਫੈਸਲਾ ਲੈਣ ਲਈ ਮਜਬੂਰ ਕਰਦੀਆਂ ਹਨ। ਬਾਕੀ ਬਹੁਤੀਆਂ ਗੱਲਾਂ ਦਾ ਵੀ ਕੋਈ ਫਾਇਦਾ ਨਹੀਂ। ਕਿਉਂਕਿ ਜਿਹੜੇ ਗੁਰੂ ਦੀ ਨਹੀਂ ਮੰਨਦੇ ਉਹਨਾਂ ਹੋਰ ਕਿਸੇ ਦੀ ਕੀ ਮੰਨਣੀ ਹੋਈ। ਪਰ ਫਿਰ ਵੀ ਦੁਬਾਰਾ ਇਹਨਾਂ ਜ਼ਰੂਰ ਆਖਾਂਗਾ ਕਿ ਰੱਬ ਦੀ ਜੋ ਵੀ ਦਾਤ ਹੈ ਉਸ ਨੂੰ ਕਬੂਲ ਕਰੋ। ਲੋੜ ਤੋਂ ਜਿ਼ਆਦਾ ਸਿਆਣੇ ਬਨਣ ਦੀ ਕੋਸਿ਼ਸ਼ ਨਾ ਕਰੀਏ। ਨਹੀਂ ਤਾਂ ਧੀਆਂ ਨੂੰ ਨਫ਼ਰਤ ਕਰਨ ਵਾਲਿਓ, ਤੁਸੀਂ ਪੁੱਤ ਵੀ ਆਪਣੇ ਹੱਥੀਂ ਕਤਲ ਕਰਵਾਉਂਗੇ।
****